„Arisierung“ en vervolging in Oldenburg
In het kader van de „Arisiering“ werden ook de Oldenburger Joodse vrouwen en mannen van hun winkels en bezittingen door de nationaalsocialisten beroofd. Bij de verkoop van Joodse winkels speelde de Industrie- und Handelskammer (Duitse Kamer van Koophandel) een belangrijke rol, door de Joodse bedrijven in lijsten te vatten.
Wanneer niet-Joodse zakenmensen een van te voren Joods bedrijf overnamen, wird dit meestal door advertenties in kranten bekendgemaakt, waarin gewezen werd op het feit dat de bedrijven nu „Duits“ of „arisch“ waren. Voorwerpen uit Joods bezit werden openbaar geveild. De niet-Joodse bevolking in Oldenburg wist en profi teerde van deze roof.
Vanaf april 1939 werden Joodse burgers ertoe gedwongen, zogenaamde „arische“ huizen te verlaten en naar jodenhuizen te verhuizen. In november 1940 meldde het politiebureau de „restloze ontjoding van de commerciële economie in het gebied van de stad Oldenburg“.
De Joodse bevoling werd naar concentratie- en vernietigingskampen gedeporteerd. Volgens het huidige kennisbeeld werden 176 Oldenburgse Jodinnen en Joden door de nationaal-socialisten vermoord.
„Arisierung” van Rosa‘s ouderlijk huis in Stapelmoor
Ook Rosa en haar familieleden waren door de arisierung getroff en. De geërfde boerderij in Stapelmoor, waar Rosa na haar vlucht naar Nederland tot het begin van de 1940er jaren bij tijd en wijle leefde, raakte in het vizier van de nationaal-socialistische autoriteiten.
In 1941 moest een klaarblijkelijk nationaal-socialistische boer Wolters door de arisierung van het Lazarus bedrijf worden schadeloosgesteld. Kort daarna probeerde Rosa via een auctionaris, haar deel van de grond aan de boerin Gretchen Kromminga uit Weener voor een prijs van 6.400 Reichsmark te verkopen.
De NS-bureaucratie wilde dit voornemen tegenhouden, aangezien voor hen de arisierung reeds een besloten zaak was. In een brief werd vermeld dat Rosa in oktober 1941 door de Gestapo van de boerderij wird verwijderd.
Het verdere verloop is niet meer preciezer te traceren. Waar Rosa in de tijd tussen oktober 1941 en zomer 1942 verbleef en of het haar mogelijk was, verder op de hoeve te blijven, is niet bekend.